Đầu tư chứng khoán hiện tại là một kênh được rất nhiều người lựa chọn trong số những kênh đầu tư tài chính mang lại lợi nhuận trên thị trường. Bởi vì người tham gia không cần phải là một chuyên gia với nhiều năm kinh nghiệm mới có thể tham gia. Tuy nhiên việc đầu tiên mà NĐT cần phải thực hiện đó là lựa chọn một địa chỉ uy tín để giao dịch. Sàn HNX là một trong số những cái tên đó khi tại đây cung cấp một thị trường giao dịch rộng lớn và đa dạng với nhiều sản phẩm. Sàn HNX là một trong những địa chỉ được nhiều người lựa chọn chỉ sau HOSE.
1. Sàn HNX là gì?
Sàn HNX hay có tên gọi đầy đủ là Hanoi Stock Exchange, theo tên gọi tiếng Việt đó là sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Những mã cổ phiếu được niêm yết trên sàn HNX cần phải đạt được những điều kiện nhất định và chính sàn HNX sẽ trực tiếp quản lý các mã chứng khoán này.
Ở thời điểm ban đầu hình thành vào năm 2005, sàn HNX có tên gọi là trung tâm GDCK Hà Nội. Sự thành lập này được triển khai dựa trên quyết định của chính phủ. Chính vì thế mà sàn HNX sẽ được quản lý bởi vốn nhà nước. Sau 4 năm, sàn HNX đã có một số chuyển đổi nhất định và đi vào hoạt động chính thức ở năm 2009.
HNX lúc này hoạt động theo mô hình của một công ty TNHH một thành viên với vốn chủ sở hữu đến từ nhà nước với chủ thể đại diện là Bộ Tài Chính. Số vốn điều lệ thành lập ở thời điểm trong quá khứ đó là 1000 tỷ đồng và được quản lý bởi nhà nước.
2. Sàn HNX có mục tiêu và chức năng hoạt động như thế nào?
2.1 Các chức năng của sàn
Nơi huy động và đầu tư: Đây là chức năng chính của hầu hết mọi sàn giao dịch trên thị trường trong nước và quốc tế. Nhà đầu tư có thể mua bán các loại cổ phiếu, trái phiếu với kỳ vọng thu lại được lợi nhuận. Về phía các doanh nghiệp, đây sẽ là kênh huy động vốn hiệu quả để giúp mở rộng thị trường, quy mô kinh doanh. Số tiền nhàn rỗi trên thị trường sẽ được sử dụng phù hợp.
Mang lại những cơ hội đầu tư: Trên thị trường tài chính, kinh tế nói chung có nhiều phương thức đầu tư như bất động sản, đầu tư vàng, gửi tiết kiệm… đầu tư chứng khoán tại sàn HNX là một trong những phương thức để thu lại lợi nhuận từ đó tạo ra một nguồn thu thụ động tốt.
Tái phân phối: Những doanh nghiệp, tổ chức tiến hành niêm yết cổ phiếu của mình trên thị trường, những chủ thể hoạt động đều có quyền mua và sở hữu các loại cổ phiếu này. Từ đó giúp cho những người đầu tư cá nhân có được cơ hội góp vốn, phân chia cổ tức, lợi nhuận, tạo ra thêm thu nhập…
Thước đo kinh tế: Đây là một chức năng chung cho hầu hết mọi chủ thể là sàn giao dịch đang có mặt trên thị trường. Có thể hiểu một cách đơn giản, sàn chứng khoán chính là nơi phản ánh tình hình hoạt động kinh tế của một quốc gia, thị trường của một khu vực.
Là một kênh huy động vốn cho các dự án: Những dự án trên thị trường hiện đang thiếu vốn có thể tiến hành thực hiện khế ước nợ để huy động vốn. Phần vốn huy động được sẽ được đầu tư từ đó tạo ra lợi nhuận cho người mua khế ước nợ.
2.2 Sàn HNX hoạt động với mục tiêu như thế nào?
Sàn HNX được triển khai với mục tiêu hoạt động công khai, minh bạch và đảm bảo những quyền lợi của các chủ thể tham gia.
Tạo ra những nền tảng tốt hơn, cơ sở hạ tầng và cung cấp những loại sản phẩm mới phục vụ nhu cầu đầu tư
Tạo ra một kênh huy động vốn tốt, có sự an toàn cao, thu hút nhiều người tham gia từ đó mang lại lợi nhuận cho các hai bên đó là doanh nghiệp và chủ thể đầu tư.
3. Sàn HNX có những quy định giao dịch như thế nào?
3.1 Thời gian giao dịch
Mỗi sàng giao dịch đều có những khung thời gian được quy định cụ thể. Hiện tại hai sàn HNX và HOSE đều có khung giờ giao dịch như nhau:
Cụ thể một ngày giao dịch sẽ có 2 phiên, phiên sáng sẽ bắt đầu từ 9 cho tới 11h30. Phiên buổi chiều sẽ ngắn hơn bắt đầu từ 13h cho tới 15 giờ.
Khoản thời gian giữa hai phiên chính là khoản nghỉ.
Sàn HNX hay HOSE đều sẽ chỉ hoạt động trong các ngày từ thứ 2 tới thứ 6. Những ngày cuối tuần hay ngày lễ sẽ không hoạt động.
Thời gian giao dịch cũng được quy định rõ ràng, cụ thể:
Hai phiên diễn ra khớp lệnh liên tục sẽ được diễn ra từ 9h cho tới 11h30 và từ 13h cho tới 14h30.
Đối với phiên khớp lệnh thỏa thuận và khớp lệnh định kỳ sẽ được diễn ra chỉ trong 15 phút từ 14h30 đến 14h45.
15 phút cuối từ 14h45 đến 15 giờ sẽ là thời gian dành cho khớp lệnh thỏa thuận.
3.2 Đơn vị giao dịch
Sẽ có nhiều người mới tham gia sẽ băn khoăn về lượng giao dịch tối thiểu là bao nhiêu, cụ thể:
Trên sàn HNX khi thực hiện giao dịch theo lô chẵn sẽ có số lượng thấp nhất từ 100 CP/chứng chỉ quỹ.
Đối với những thỏa thuận sẽ có mức thấp nhất là từ 5000CP/chứng chỉ quỹ, 1 TP trở lên.
Đối với những giao dịch được tiến hành theo lỗ lẻ từ 1 cho tới 99 CP. Trái phiếu và chứng chỉ quỹ sẽ được tiến hành theo 2 cách đó là thỏa thuận và khớp lệnh.
Đối với các loại cổ phiếu được niêm yết trong ngày đầu tiên thì giao dịch lô lẻ và thỏa thuận sẽ không được triển khai.
3.3 Đơn vị niêm yết giá
Đối với đơn vị được sử dụng trên sàn HNX sẽ không có quá nhiều điểm khác biệt, cụ thể:
Đối với những trường hợp giao dịch khớp lệnh, đơn vị sẽ được tính 100 đồng cho mỗi CP, TP.
Đối với những giao dịch thỏa thuận thì đơn vị tính sẽ là 1 đồng cho TP, CP.
Đối với các loại chứng chỉ quỹ cũng sẽ được tính là 1 đồng.
Các giao dịch thỏa thuận sẽ không được quy định đơn vị.
3.4 Lệnh giao dịch
Đây là một trong những điểm quan trọng mà người giao dịch tại sàn HNX cần chú ý để triển khai lệnh chính xác. Trong đó sẽ có những lệnh thông dụng như:
Lệnh giới hạn – LO: Hiệu lực của lệnh sẽ được duy trì cho tới thời điểm kết thúc phiên hoặc người đặt lệnh chủ động hủy bỏ. Bên trong sẽ gồm các lệnh như MAK/MOK đây là lệnh hợp tất cả hoặc hủy bỏ lệnh. MTL chính là lệnh giới hạn.
Lệnh ATC sẽ được thực hiện tại thời điểm phiên đóng cửa.
Lệnh PLO sẽ được triển khai trong 15 phút từ 14h45 cho tới 15h.
3.5 Phương thức khớp lệnh
Đối với hình thức khớp lệnh tại sàn HNX sẽ được chia thành ba trường hợp, cụ thể:
Khớp lệnh liên tục: Đây là phương thức khớp lệnh dựa vào sẽ dựa vào dữ liệu của những lệnh giao dịch được đặt đã lưu trong hệ thống.
Khớp lệnh định kỳ: Đây là hình thức khớp lệnh sẽ dựa vào dữ liệu lệnh đã đặt trong một mốc thời gian xác định.
Khớp lệnh thỏa thuận: Đây là hình thức khớp lệnh sẽ được tiến hành dựa vào những thỏa thuận mua bán của hai bên.
3.6 Nguyên tắc khớp lệnh
Nguyên tắc khớp lệnh của sàn HNX không quá phức tạp tuy nhiên NĐT cần phải nắm rõ hai nguyên tắc:
Ưu tiên về giá: Các lệnh mua được đặt với mức giá cao hơn sẽ được yêu tiên trước. Đối với bên bán thì lệnh bán với giá thấp sẽ được ưu tiên trước.
Ưu tiên về thời gian: Những lệnh giao dịch được đặt tại sàn HNX với giá giống nhau thì lệnh đặt trước sẽ được ưu tiên.
