Trong nền kinh tế, để các doanh nghiệp hay tổ chức có thể liên tục vận hành một cách bền vững và lâu dài thì họ cần phải duy trì được một khoản gọi là tiềm lực doanh nghiệp để duy trì sự vận hành này. Nguồn lực này sẽ đến từ nhiều phương diện, nhiều cách thức khác nhau, nhìn chung thì có lẽ chủ yếu sẽ xuất phát từ hai mảng đó là tài sản và nguồn vốn. Bài viết sẽ cung cấp thông tin về hai khái niệm này, phân loại và mối liên hệ giữa chúng.
1. Khái niệm về tài sản
Tài sản ở các công ty, tổ chức được phân ra nhiều loại, do đó mà tài sản sẽ được phân chia thành nhiều nhóm riêng biệt. Nhưng bình thường thì trong các tổ chức, tài sản sẽ được phân ra làm 2 loại dựa vào thời gian sử dụng chúng đó là trong ngắn hạn và dài hạn.
Tài sản ngắn hạn là các loại tài sản mà có thời gian hiệu dụng ngắn hơn 12 tháng hay chỉ thuộc 1 giai đoạn sản xuất kinh doanh của các tổ chức.
Tài sản dài hạn là các loại tài sản mà có thời gian hiệu dụng lâu hơn 12 tháng hay thuộc nhiều quá trình sản xuất kinh doanh. Do thời gian hiệu dụng của tài sản này lâu dài nên hiếm khi biến đổi về mặt giá trị hay hình thái trong quy trình sử dụng và chuyển đổi giữa các chu kỳ
Tài sản trong các công ty là khía cạnh phản ánh được khả năng vận hành của công ty đó. Do vậy mà để duy trì được sự vận hành và hoạt động được thực hiện liên tiếp và đem lại kết quả tích cực cho công ty thì họ cần phải đặt nặng vấn đề quản trị tài sản với mục tiêu giữ ổn định và phát triển khả năng sử dụng tài sản.
2. Khái niệm về nguồn vốn
Nguồn vốn trong các công ty sẽ được phân ra nhiều dạng, do vậy mà nguồn vốn có nhiều cách phân bổ trong các nhóm riêng biệt. Nhưng bình thường thì nguồn vốn sẽ được phân ra làm hai loại chính dựa vào cách thức mà tài sản được cấu thành nên gồm có vốn chủ sở hữu và các khoản nợ cần thanh toán.
Nguồn vốn ở các công ty là khía cạnh phản ánh được khả năng về tài chính của công ty đó. Do đó mà nguồn vốn bên cạnh việc tác động đến sự vận hành và phát triển của các công ty thì nó còn thể hiện khả năng hấp dẫn nguồn vốn đầu tư, tạo ra vị thế của công ty trên thị trường.
3. Tài sản và nguồn vốn có mối quan hệ như thế nào?
Nhìn tổng quát thì để có thể phân biệt được hai khái niệm này, cần phải sở hữu một nguồn thông tin cụ thể ở lĩnh vực kế toán. Do chúng có mối liên hệ gắn kết với nhau nên làm cho nhiều người không có sự chuyên môn trong kế toán hay không nắm rõ lĩnh vực này có thể bị nhầm lẫn.
Tài sản ở các tổ chức được cấu tạo thông qua một hay nhiều nguồn vốn cụ thể và trái lại. Vì vậy khi nhìn theo phương trình kế toán tổng quan thì toàn bộ trị giá của tài sản trong công ty sẽ đo lường bằng toàn bộ mức vốn chủ sở hữu kèm với toàn bộ mức nợ cần thanh toán.
Bên cạnh đó, chúng ta còn có một cách khác nhằm xác định toàn bộ mức vốn chủ sở hữu qua công thức trên bằng việc lấy toàn bộ trị giá tài sản công ty trừ cho mức nợ cần thanh toán để đo lường.
Cách tính toán này có mục đích nhằm các kế toán viên có thể hình thành bảng báo cáo về sự thay đổi trong tài sản và nguồn vốn công ty. Từ những báo cáo, nhà quản trị sẽ biết được những thông số chi tiết về hiện trạng hoạt động của doanh nghiệp và đưa ra các chiến lược cụ thể.
4. Các loại tài sản thường có trong doanh nghiệp
Để nắm rõ hơn sự khác nhau giữa tài sản và nguồn vốn, bạn phải biết được những loại tài sản trong một tổ chức. Thông qua đây quản trị nguồn vốn và các báo cáo tài chính mỗi kỳ được lập ra hiệu quả hơn.
4.1 Tài sản ngắn hạn
Như đã đề cập, các tài sản ngắn hạn là những loại có giá trị nhỏ và thời gian sử dụng chúng chỉ dưới 1 năm hay trong 1 giai đoạn kinh doanh. Nó sẽ có sự biến đổi thường xuyên về trị giá và hình thái trong quy trình vận hành này, gồm có:
Tiền mặt (hoặc những khoản tương đương)
Tài sản ngắn hạn trong một tổ chức sẽ có yếu tố đầu tiên là tiền mặt (có thể là đồng tiền nước đó hay ngoại tệ) kèm với các khoản gửi ngân hàng. Đây cũng có thể là khoản tiền đang chuyển đi hay những khoản có trị giá quy ra tiền ví dụ như chứng khoán đáo hạn khoảng 2 tháng, đá quý, vàng, bạc,…
Những khoản đầu tư tài chính tồn tại trong ngắn hạn
Đây là các khoản tài chính nhàn rỗi mà doanh nghiệp đầu tư ra bên ngoài khi họ cần thu về một khoản sinh lời trong ngắn hạn. Những khoản đầu tư này có thể góp vào chứng khoán, liên doanh hoặc cho nợ ngắn hạn.
Những khoản thu ngắn hạn của công ty
Đây là một khoản tài sản của doanh nghiệp tuy nhiên bị những đối tượng hay công ty khác sử dụng hợp pháp hay bất hợp phaps. Công ty có nhiệm vụ đem số tài sản này về trong khoảng dưới 1 năm.
Hàng tồn kho của công ty
Hàng tồn kho là một khoản tài sản của doanh nghiệp dang ở quy trình sản xuất, kinh doanh đang ứ đọng trong kho. Các khoản này sẽ có nguyên vật liệu, công tụ sản xuất, sản phẩm dang dở, hàng gửi đi bán, thành phẩm,… và có tỷ trọng cao trong toàn bộ tài sản của công ty.
4.2 Đối với tài sản dài hạn
Tài sản cố định trên 12 tháng
Đây là các loại tài sản có giá trị cao và thời gian hiệu dụng lâu hơn 12 tháng. Nó tác động ở nhiều quy trình sản xuất khác nhau của doanh nghiệp. Trong quy trình hiệu dụng này, tài sản sẽ bị khấu hao dần và được phân ra làm 2 loại riêng biệt:
Tài sản cố định hữu hình: sẽ gồm có các dạng như nhà xưởng, vận tải, máy móc, thiết bị, văn phòng phẩm, cây cối, bàn ghế, máy tính,…
Tài sản cố định vô hình: sẽ gồm có giấy tờ sử dụng đất, giấy đăng ký kinh doanh, đăng ký độc quyền tên thương hiệu, bằng sáng chế phát minh, quản lý, chứng chỉ,…
Các khoản đầu tư tài chính và khoản thu lâu dài
Đây là các nguồn tài chính mà công ty đưa ra bên ngoài nhằm mục đích thu về lợi nhuận và thời gian thu hồi của chúng là lâu hơn 12 tháng. Bên cạnh đó nó còn là phí cần thu khách hàng hay đối tác có thời hạn là lâu hơn 12 tháng.
5. Các nguồn vốn và khoản nợ thường có trong công ty
Nguồn vốn trong doanh nghiệp sẽ chia ra làm 3 loại:
nguồn vốn cho sự vận hành: được tạo ra thông qua các nhà đầu tư góp vốn vào doanh nghiệp và được thêm vào ở mức sinh lời sau thuế.
Lợi nhuận chưa phân bổ: khoản tiền mà công ty có được sau thuế tuy nhiên chưa phân bổ cho các chủ doanh nghiệp hay đóng vào quỹ.
Những loại quỹ sử dụng trong công ty: đa phần là các khoản tiền được kế toán tạo ra thông qua việc phân bổ lợi nhuận. Nó gồm có quỹ dự trù tài chính, phúc lợi, mức chênh tỷ giá hối đoái đồng ngoại tệ,…
Lời kết
Và đó là những thông tin về tài sản và nguồn vốn trong doanh nghiệp mà bạn cần quan tâm. Đây là hai nguồn lực chính yếu và quan trọng, luôn xoay chuyển liên tục để duy trì sự vận hành của các doanh nghiệp. Các nhà quản trị luôn tìm cách gia tăng tài sản của công ty dưới nhiều dạng và qua nhiều cách thức khác nhau để phát triển doanh nghiệp của họ.
