Capex là gì? Cách tính, vai trò và ý nghĩa của chi phí vốn

0
6715

Chi phí vốn(Capex) là một phần rất quan trọng đối với doanh nghiệp muốn vận hành trong quá trình kinh doanh. Dù là công ty hay các dây chuyền sản xuất lớn nhỏ muốn hoạt động được, tạo ra sản phẩm thì phải cần có được một nguồn vốn. Tuy nhiên, trong chi phí sẽ được bao gồm khá nhiều loại, vì thế mà chúng tạo ra những sự nhầm lẫn. Chi phí vốn Capex và chi phí hoạt động Opex là một trong số đó. Vậy chi phí vốn Capex là gì? Làm thế nào để phân biệt.

1. Capex là gì?

Capital Expenditure được viết tắt là Capex, nói về những loại chi phí cố định trong quá trình sản xuất như thiết bị, máy móc, công xưởng…. Capex được dùng để chi trả cho quá trình sửa chữa, mua mới hoặc nâng cấp thiết bị, máy móc phục vụ cho quá trình tạo ra sản phẩm, dịch vụ.

Chi phí cố định(Capex) thuộc vào nhóm những quyết định quan trọng khi một doanh nghiệp hoạt động kinh doanh. Chính vì tầm quan trọng của vấn đề mà Capex sẽ được thống nhất tại những cuộc họp lớn của những cổ đông trong doanh nghiệp.

Capex
Capex là gì?

Chung quy lại chi phí cố định Capex sẽ gồm có những mục như sau:

Mua sắm những tài sản mới như máy móc thiết bị sản xuất, những tài sản vô hình cũng có thể thuộc nhóm này.

Sửa những máy móc, tài sản cố định bị hư hỏng để kéo dài tuổi thọ sử dụng.

Nâng cao năng suất, hiệu suất hoạt động bằng cách nâng cấp.

Capex được sử dụng cho mục đích trong thực tế như sửa chữa lại kho xưởng khi phát sinh vấn đề như hư mái nhà, máy móc gặp lỗi ngừng hoạt động, bảo trì máy móc….

Dưới góc độ kế toán Capex sẽ được liệt kê và xuất hiện tại khoảng mục đầu tư vào thiết bị, máy móc trong báo cáo kinh doanh.

Chúng ta cũng có thể dựa vào đặc điểm tuổi thọ để xác định chi tiêu vốn. Theo đó khi một loại tài sản cố định mang lại lợi ích cho quá trình kinh doanh kéo dài hơn 1 năm thì loại tài sản này có thể được nhắc đến trong Capex.

Capex có thể được các đơn vị khác tài trợ dưới nhiều hình thức như phát hành trái phiếu hay cổ phiếu, vay vốn các tổ chức tín dụng cũng là một hình thức để tăng vốn.

2. Làm thế nào để tính được Capex?

Để một doanh nghiệp có thể xác định chính xác được Capex trong thực tế chúng ta thông thường sẽ tính toán thông qua việc tính được số dư PP&E tại kỳ trước đó còn lại bao nhiêu. Sau khi đã xác định được PP&E ta có thể dễ dàng biết được sự thay đổi diễn ra trong 2 kỳ của doanh nghiệp. Cuối cùng đó là áp dụng cách tính ngay dưới đây để xác định được Capex:

Capex
Làm thế nào để tính được Capex

CAPEX = Δ PP & E + Những khoảng khấu hao hiện tại.

Δ PP & E trong công thức này sẽ đại diện cho những thay đổi trong quá trình sử dụng các thiết bị, tài sản cố định

Nếu đứng trên phương diện vị trí kế toán thì Capex sẽ là một loại chi phí vốn Capex nếu những loại tài sản đó có thời gian sử dụng và tạo ra lợi ích dài hơn 1 năm. Và hơn hết nếu những loại tài sản này giúp kéo dài thời gian sử dụng, tuổi thọ của những loại tài sản đã có trước đó.

Nếu xét trên góc độ nhà quản lý một doanh nghiệp, thì Capex sẽ cho chúng ta biết tổ chức đang hoạt động với số vốn bao nhiêu đối với việc mua sắm những loại tài sản cố định. Điều này sẽ có tác động đến sự thay đổi kế hoạch phát triển và mục tiêu trong tương lai của doanh nghiệp. Chính vì vậy chúng ta cần xem xét đến việc xác định chính xác Capex.

3. Capex có ý nghĩa gì đối với đầu tư?

Capex là một chỉ tiêu để nhà đầu tư đánh giá doanh nghiệp hiện tại đang bỏ ra bao nhiêu vốn cho tài sản cố định, tính cả những khoản chi mới và đã bỏ ra. Có thể nói Capex là một khoản chi phí không hề nhỏ đối với dòng tiền mà doanh nghiệp hoạt động trong một thời gian.

Trong dài hạn những doanh nghiệp và tổ chức thường sẽ chỉ dùng một phần nhỏ trên lợi nhuận mà doanh nghiệp có được để đầu tư vào Capex với mục đích có thể kéo dài sự cạnh tranh và vị thế của doanh nghiệp so với những đối thủ cùng ngành.

Capex
Ý nghĩa của Capex trong đầu tư.

Những chỉ số liên quan đến Capex mà nhà đầu tư thường sử dụng để đánh giá một doanh nghiệp hoạt động:

Capex/Lợi nhuận đã trừ đi thuế trong quá trình hoạt động hết vòng đời của tài sản sẽ cho nhà đầu tư biết được liệu doanh nghiệp đó có khả năng cạnh tranh về Capex với những đối thủ khác không.

Tỷ lệ CFO/ CAPEX sẽ cho nhà đầu tư biết được khả năng mua mới các loại tài sản cố định trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp.

CAPEX duy trì: Là loại vốn doanh nghiệp cần phải bỏ ra để giữ cho các hoạt động của doanh nghiệp được diễn ra một cách mượt mà.

CAPEX tăng trưởng: Sẽ là phương tiện để cho những nhà đầu tư thấy được tiềm năng phát triển của doanh nghiệp. Từ đó có thể tạo ra được khả năng sản xuất mạnh mẽ, góp phần tạo nên sự tăng trưởng cho doanh nghiệp.

Capex có thể được huy động với nhiều hình thức như phát hành trái phiếu, cổ phiếu, hoặc vay vốn của các tổ chức tín dụng.

4. Capex được thống kê như thế nào trên báo cáo?

Capex khác với các mục như EBIT, EBITDA, Book Value per Share… những chỉ số này đòi hỏi một vài những công thức tính toán để có được.

Capex dễ dàng được nhìn thấy ngay ở dòng tiền trong quá trình đầu tư xuất hiện ở báo cáo tiền tệ của quá trình hoạt động.

Ví dụ: Một doanh nghiệp A hoạt động trong lĩnh vực bánh kẹo với Capex năm 2019 ở mức 2,042 tỷ đồng(=2,160 – 116). Chúng ta dựa báo đó có thể hiểu được doanh nghiệp đã bỏ ra bao nhiêu vốn để đầu tư vào TSCĐ. Nếu so với Capex của năm 2018 là 3,093 tỷ thì con số này đã giảm đi gần 34%.

5. Sự nhầm lẫn giữa Capex và OPEX

Capex
Sự khác biệt giữa Capex và Opex.

Theo đó Opex chính là chi phí cho quá trình vận hành hàng ngày của một doanh nghiệp, trong đó có thể kể tên đến những loại phí như thuế, phí bán hàng, quản lý…

Tuy nhiên, trong trường hợp những thiết bị phục vụ cho quá trình sản xuất của doanh nghiệp được thuế. Đây sẽ là một trong những loại chi phí có thể thuộc nhóm Opex. Đây là một nguyên nhân giải thích tại sao Opex có lẽ sẽ phù hợp hơn Capex trong các loại báo cáo về doanh thu. Vì tính dễ dàng khấu trừ nếu so với những loại tài sản dài hạn(Capex).

Capex đại diện cho các chi phí dài hạn trong khi Opex là chi phí ngắn hạn phục vụ những hoạt động thường ngày. Những chi phí này sẽ được tính toán và sử dụng tối ưu hết cho một kỳ kế toán của doanh nghiệp.

Chi phí hoạt động sẽ có một tỷ trọng lớn trong những nhóm chi phí thường phát sinh của doanh nghiệp, theo đó những người quản lý doanh nghiệp sẽ tìm cách để cắt giảm đi Opex mà không làm mất đi chất lượng cũng như số lượng. Ngược lại thì Capex sẽ được khấu trừ theo thời gian dài chúng hoạt động.

6. Tổng kết

Một điểm cần lưu ý đó là một loại tài sản thuộc nhóm Capex sẽ chuyển sang nhóm Opex nếu doanh nghiệp đó quyết định sẽ thuê nó để sử dụng thay vì tiến hành mua tài sản này. Đối với một số doanh nghiệp có nhiều lựa chọn tài chính. Khi thuê làm tối ưu được dòng tiền của doanh nghiệp và dễ dàng quản lý hơn thì đây sẽ là một lựa chọn hữu ích. Trên đây là toàn bộ những thông tin có liên quan về Capex, hy vọng nó sẽ giúp ích các bạn trong quá trình đầu tư.

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây