Giá trị sổ sách là cách thể hiện giá trị của một doanh nghiệp trên những báo cáo kinh doanh. Một cổ phiếu muốn có giá trị tăng thì Book Value phải phản ánh một kết quả hoạt động tốt. Một doanh nghiệp có thị giá thấp hơn so với Book Value thì dù có xảy ra tình huống phá sản, thì doanh nghiệp đó vẫn có thể hoàn vốn. Tuy nhiên trong thực tế cách định nghĩa giá thị trường, Book Value không giống nhau. Vậy làm thế nào để xác định và phân biệt?
1. Giá trị sổ sách là gì?
Book Value hay giá trị sổ sách là phần giá trị được thể hiện trên sổ sách kế toán của tổ chức. Về mặt lý thuyết thì đây chính là khoảng tiền mà cổ đông và chủ nợ nhận được khi thực hiện thanh lý doanh nghiệp và chi trả nghĩa vụ nợ trong trường hợp tổ chức phá sản.

Vì định nghĩa như vậy, nên Book Value thông thường được dùng tại những công ty cổ phần có niêm yết cổ phiếu trên sàn giao dịch nhằm để huy động một nguồn vốn. Khi tình trạng phá sản xảy ra, thì đây chính là phần mà cổ đông nhận được khi đã thực hiện các nghĩa vụ nợ cần thanh toán.
Book Value càng nhiều thì cổ đông sẽ nhận tiền càng lớn trong trường hợp doanh nghiệp bị giải thể và ngược lại. Những thông số này sẽ được thống kê và thể hiện trên những báo cáo tài chính định kỳ của quá trình hoạt động của tổ chức. Những con số này sẽ cho biết được tình hình hoạt động hiện tại của tổ chức.
Trong trường hợp công ty không có sự biến đổi về vốn đầu tư và tài sản, tuy nhiên Book Value vẫn thấp. Điều này muốn nói lên rằng, tổ chức có mức nợ và số nợ lớn cần phải thanh toán. Ngược lại, Book Value cao, đồng nghĩa với khả năng kinh doanh của tổ chức tốt, không có quá nhiều nợ phải thanh toán. Đây là một trong những điểm được nhà đầu tư chú ý khi đánh giá một tổ chức.
2. Làm thế nào để xác định giá trị sổ sách
Chúng ta sẽ có hai cách để xác định được Book Value, nhà đầu tư có thể sử dụng cách tính như sau:
Cách 1: Book Value = (Vốn CSH – tổng tài sản vô hình)/số lượng CP hiện tại đang lưu hành trên thị trường
Cách 2: Book Value =(Tổng tài sản – giá trị tài sản vô hình – tổng nợ phải thanh toán)/tổng giá trị các loại CP hiện đang phát hành và đang lưu hành.
Sau khi xem qua cách thức tính này ta còn có thể hiểu thêm về nợ phải thanh toán của doanh nghiệp. Theo đó tổng nợ sẽ gồm có nợ dài hạn và ngắn hạn. Tuy hai công thức có hơi khác nhau xong về bản chất và kết quả thi không đổi.
3. Giá trị sổ sách có ý nghĩa gì với tổ chức?

Có thể nói rằng đây là một loại thống kê rất quan trọng trong kinh doanh cũng như đối với những ai muốn đầu tư. Người quản lý doanh nghiệp hay nhà đầu tư đều sẽ dựa vào chỉ số này để đánh giá một tổ chức. Ngay ở phần đầu đã đề cập, chỉ số này này còn tác động đến giá trị của cổ phiếu. Đồng thời book value cũng là yếu tố thu hút nhà đầu tư.
Trong thực tế, nếu Book Value thấp cũng sẽ đồng nghĩa với cổ phiếu cũng sẽ có giá trị không hề cao. Tuy nhiên, xét về góc độ đầu tư chúng ta không thể kết luận rằng đây không phải là một cơ hội. Đối với những người đã tham gia thị trường lâu năm thì đây cũng có thể là một cơ hội, nếu nhà đầu tư đánh giá được khả năng của cổ phiếu trong tương lai. Nhìn chung đây là một hình thức đầu tư hiệu quả nhưng phải đòi hỏi có một lượng kinh nghiệm.
4. Những mặt hạn chế của giá trị sổ sách
Giá trị sổ sách có rất nhiều công dụng đối với quá trình quản lý và đầu tư nói chung, Mọi doanh nghiệp khi hoạt động cũng đều sẽ có Book Value. Những nhà đầu tư thì căn cứ vào yếu tố này để xem xét khả năng mua cổ phiếu của mình. Thế nhưng book value cũng sẽ có những điểm thiếu sót như sau:
– Người đầu tư chỉ được tiếp cận những thống kê và báo cáo giá trị sổ sách trong những thời điểm định kỳ của báo cáo tài chính. Mà những loại báo cáo này chỉ được công bố theo năm hoặc theo quý. Điều này sẽ đồng nghĩa với việc nhà đầu tư phải đợi một khoảng thời gian rất dài. Điều này đôi khi sẽ làm chậm trễ và vụt mất những cơ hội đầu tư tiềm năng.

– Trong quá trình phân tích những báo cáo tài chính. Quan sát những thông số ta sẽ nhận ra Book Value thuộc phần kế toán. Vì vậy mà số liều này có thể bị can thiệp dựa vào những yếu tố cấu thành. Và quan trọng đó là những kết quả này đều dựa vào những nghiệp vụ khấu hao kế toán. Các kết quả sẽ luôn cho giá trị kê khai lớn hơn nhiều so với giá trị đúng của nó. Và dĩ nhiên điều này sẽ làm ảnh hưởng đến những nhận định khách quan của nhà đầu tư. Dẫn đến những trường hợp đánh giá không đúng khi đầu tư.
– Những giá trị thực của trang thiết bị, máy móc trên thị trường thực tế sẽ luôn mang giá trị không cao như được thống kê trong các báo cáo kinh doanh. Vì nguyên tắc khi thống kê báo cáo kinh doanh thì phải thống kê cao hơn so với bên ngoài. Yếu tố này chính là sự hạn chế của book value. Ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình nhận định giá trị của cổ phiếu khi đầu tư..
Một hạn chế tiếp theo của giá trị sổ sách đó và về trang thiết bị của doanh nghiệp. Trong trường hợp có một số tổ chức sử dụng máy móc và thiết bị của mình để làm loại tài sản thế chấp. Thế nhưng tại book value thì sẽ không hề được thống kê lại. Và hiển nhiên nó sẽ ảnh hưởng đến kết quả thực tế tình hình kinh doanh. Cũng như là sự nhận xét của nhà đầu tư đối với loại cổ phiếu.
5. Ý nghĩa của giá trị sổ sách đối với nhà đầu tư?
Đây chính là điều mà nhiều nhà đầu tư rất quan tâm. Vậy book value phản ánh lên được giá trị gì đối với nhà đầu tư và nó có ý nghĩa như thế nào?
Xét về bản chất, thì sẽ có hai nhóm quan tâm đến số liệu kế toán này đó là người đầu tư ở tương lai và hiện tại.
Đối với những người đầu tư ở hiện tại thì dựa vào những chỉ số kế toán trong book value. Dựa vào đó người đầu tư sẽ đánh giá được số tiền mà mình nhận lại là bao nhiêu trong trường hợp doanh nghiệp phá sản. Nhờ đó mà họ có thể đưa ra quyết định trong suốt quá trình giao dịch cổ phiếu.
Đối với những người đầu tư trong tương lai hay những nhà đầu tư tiềm năng. Dựa vào chỉ tiêu này để xây dựng cơ sở và so sánh với những đối thủ khác của doanh nghiệp. Nếu giá trị này cho một kết quả không tốt, người đầu tư có thể sẽ tìm phương án, hoặc những hình thức đầu tư khác.
6.Tổng kết
Giá trị sổ sách là một phương tiện phản ánh những hoạt động của tổ chức có tốt hay không. Đây vừa là hình thức thu hút nhà đầu tư cũng là công cụ để nguồn vốn trên thị trường xem xét có nên đầu tư hay không. Book value là một giá trị kế toán vì thế mà nó cũng sẽ có mặt hạn chế. Chính vì vậy, cần cân nhắc thật kỹ khi xem xét về giá trị này trong quá trình đầu tư trên thị trường.