Trên thị trường giao dịch các sản phẩm tài chính, mô hình bên cạnh các yếu tố như chỉ báo, công cụ phân tích kỹ thuật là điều mà nhà dầu tư sẽ gặp mỗi ngày để thực hiện những giao dịch mua bán của mình. Bài viết sẽ cung cấp thông tin về mô hình cái nêm, một mô hình xuất hiện khá nhiều trong giao dịch và các loại mô hình cũng như cách giao dịch với loại mô hình này.
1. Mô hình cái nêm là gì?
Mô hình cái nêm được dịch theo nghĩa của từ tiếng Anh là Wedge Pattern, đây là mô hình hiện ra ngay sau một xu thế tăng hoặc giảm, cho các nhà đầu tư sự kỳ vọng về đường giá sẽ đổi chiều so với xu thế nó đang có trước đó.
Mô hình Wedge có hình dáng tương tự như biểu đồ tam giác. Đây là nguyên nhân của việc nhiều nhà đầu tư còn bị nhầm mô hình này với biểu đồ tam giác. Bình thường thì mô hình Wedge có cấu tạo gồm có hai đường là mức ở hỗ trợ phía dưới cùng mức kháng cự phía trên và cả hai đều đang đi lên hoặc đi xuống hội tụ ở một vị trí tạo ra mô hình Wedge.
Giá biến động trong mô hình theo mức dao động ngày càng nhỏ. Nếu khoảng cách bị nhỏ lại cho đến một ngưỡng nào đó thì một đợt breakout sẽ diễn ra đi theo một trong hai chiều có thể tăng lên hoặc giảm xuống. Khi giá breakout đi lên gọi đó là xu thế tăng, trái lại nếu breakout xuống dưới ta gọi là xu thế giảm.
2. Các loại mô hình cái nêm
2.1 Mô hình nêm tăng (Rising Wedge)
Cách để nhận dạng mô hình Rising Wedge đó là hai ngưỡng hỗ trợ và kháng cự cùng đi lên và giao nhau ở một vị trí chếch lên trên với phần thân. Mô hình này có khả năng hiện ra ngay sau một xu thế đi lên hay giảm xuống tuy nhiên nếu giá đang phá vỡ khỏi biểu đồ thì sẽ có xu thế di chuyển ngược hướng với mô hình.
Ngoài ra, một yếu tố cần phải có đó là giá phải đi qua mỗi đường xu hướng không dưới 2 lần, nghĩa là có đến 4 vị trí cắt nhau tổng cộng tối thiểu.
Mô hình này hiện ra ở một xu thế đang tăng lên, giá ở những đỉnh sau lớn hơn đỉnh trước . Mặc dù độ dốc của đáy sau so với đáy trước lại cao hơn đỉnh sau so với đỉnh trước, để dễ hiểu hơn thì mức kháng cự có độ nghiêng thấp hơn mức hỗ trợ,
Điều này có nghĩa là khối lượng mua đang giảm dần và lượng bán thì ngày càng lớn mạnh hơn. Cho đến một lúc khi lượng bán này đủ lớn thì giá sẽ breakout khỏi mức hỗ trợ và di chuyển xuống, khởi động một xu thế giảm giá mạnh mẽ vượt trội.
Trái lại, nếu xuất hiện một xu thế giảm tạo ra ngay trước mô hình cái nêm đang được tạo thành thì điều này phản ánh thị trường đang nghỉ ngơi sau khi có sự giảm giá trong thời gian ngắn hay có thể dài. Lúc này sức mua trên thị trường đang suy yếu bên cạnh phía người bán đang chuẩn bị cho giá giảm xuống nhỏ hơn. Khi phía người bán đã tích đủ lực, giá sẽ phá vỡ ngưỡng hỗ trợ và đi xuống liên tục.
2.2 Mô hình nêm giảm (Falling Wedge)
Mô hình Falling Wedge sẽ có hai mức hỗ trợ cũng như kháng cự cùng nghiêng xuống, cắt nhau ở vị trí lệch xuống bên dưới của mô hình. Với dạng mô hình này, giá sẽ breakout theo hướng trái lại so với chiều nghiêng của cái nêm. Giống với mô hình rising wedge, mô hình này còn có thể được hình thành ở cuối một xu thế tăng lên hay giảm xuống của giá.
Ở tình huống falling wedge hiện ra ngay sau một xu thế tăng, hai đường xu hướng đi xuống dưới phản ánh sự tạm thời nghỉ ngơi của thị trường. Đó là lúc mà nhiều nhà đầu tư sẽ take profit khi nhận thấy đã mang về mức lợi nhuận như kỳ vọng sau đợt giá tăng lên mạnh mẽ. Khi đó thế bán sẽ hiện ra tuy nhiên không được mạnh, phía người mua vẫn tạo ra các áp lực cho giá tăng lên. Khi nào thế mua đủ lớn thì giá sẽ breakout mức kháng cự và tăng lên mạnh mẽ đi tiếp theo xu thế tăng ban đầu.
Tình huống mô hình giảm xuất hiện ngày sau một xu thế giảm phản ánh khả năng sẽ có sự đổi chiều của giá diễn ra. Độ nghiêng của mức kháng cự nhiều hơn độ nghiêng của mức hỗ trợ thể hiện sức bán đang dần suy yếu, sau đó nếu sức mua tăng cao đủ lớn, giá sẽ phá vỡ vùng kháng cự và đổi chiều tăng lên, bắt đầu cho một xu thế tăng mạnh.
Chú ý rằng tương tự như rising wedge, mô hình này cũng cần có ít nhất là 2 điểm giao cắt giữa giá và mức hỗ trợ cũng như kháng cự.
2.3 Mô hình nêm mở rộng (Broadening Wedge)
Mô hình này là một dạng khá đặc biệt trong các loại mô hình nêm. Điểm để nhận biết dễ nhìn ra của biểu đồ đó là biên độ dao động của giá rộng ra dần từ bên trái qua phải. Mức kháng cự và hỗ trợ có thể nghiêng lên hay nghiêng xuống không xác định xu thế. Đó là lúc mà cả bên mua và bên bán đều đang thể hiện sự yếu thế. Tức là đó là dầu hiệu của sự đổi chiều, giá có khả năng đổi từ tăng sang giảm hay có thể ngược lại.
Mô hình này được tạo ra ở điểm đáy của xu thế giá đang giảm hay tại đỉnh của xu thế giá đang tăng. Tuy nhiên trong thị trường forex, nó hay hiện ra ở giai đoạn cuối của xu thế đi lên nhiều hơn.
3. Mô hình cái nêm và cách đầu tư
Đểu áp dụng mô hình này một cách hiệu quả, yếu tố tiên quyết thứ nhất đó là nhà đầu tư phải tìm ra xu thế biến động của giá ngay trước khi tạo ra mô hình. Sau đó bạn cần vẽ ra mô hình theo biểu đồ bằng cách nối lại 2 đỉnh trên để tạo ra ngưỡng kháng cự và nối hai đáy dưới nhằm tạo ra mức hỗ trợ.
Giai đoạn sau là giai đoạn quan trọng, bạn cần tìm ra vị trí đặt lệnh, stop loss và take profit dựa vào các loại mô hình khác nhau.
Sau đây là chi tiết 2 bước để đầu tư với mô hình Wedge:
3.1 Bước 1: Tìm ra vị trí đặt lệnh
Dưới đây là 2 cách để tìm ra điểm đặt lệnh như sau:
Cách 1: Đặt lệnh ở vị trí giá đang chuẩn bị phá vỡ.
Chi tiết thì bạn nên đặt lệnh nếu giá đang chuẩn bị breakout ngưỡng kháng cụ với mô hình falling wedge và ngưỡng hỗ trợ với mô hình rising wedge.
Cách 2: Đợi cho sự xuất hiện của nến xác nhận ngay sau cây nến breakout. Sau đó đặt lệnh ở vị trí giá đóng cửa theo cây nến xác nhận đó.
Nếu là mô hình rising wedge, nến xác nhận sẽ là nến giảm. Trái lại, với mô hình falling wedge, nến xác nhận sẽ là nến tăng.
Phương pháp này hay được dùng bởi các nhà đầu tư mới, dù là khả năng sinh lời không cao như cách trên tuy nhiên lại đảm bảo và giảm thiểu rủi ro.
3.2 Bước 2: Tìm ra điểm stop loss và take profit
Stop loss: bạn có thể chọn điểm cắt lỗ nằm ngay vị trí phía trên đỉnh cao nhất ở mô hình rising wedge. Còn ở mô hình falling wedge thì bạn chọn vị trí này ở điểm ngay phía dưới đáy gần nhất so với điểm bạn vào lệnh.
Take profit: Khi mô hình là chuẩn xác, giá sẽ đi lên hay giảm xuống theo lực nhỏ nhất ngang bằng chiều rộng của mô hình. Vì vậy điểm chốt lời thích hợp là cách điểm breakout 1 đoạn bằng với độ rộng của nêm.
Lời kết
Và đó là những thông tin về mô hình cái nêm mà bạn cần quan tâm. Hãy tích lũy dần và nắm thật chắc các chỉ báo, công cụ cũng như những mô hình để bạn có thể kết hợp chúng với nhau trong phân tích kỹ thuật nhằm tối ưu được hiệu quả, giảm thiểu rủi ro và mang về mức lợi nhuận cao hơn.
