Từ những năm trở lại đây, Việt Nam đang ngày càng nỗ lực hơn trong việc phát triển một thị trường kinh tế ổn định, minh bạch và lành mạnh. Chính vì thế, hiện tại chúng ta đang là điểm đến của rất nhiều những doanh nghiệp nước ngoài và nguồn nhân lực trên thế giới. Tuy nhiên vào năm 2020, Mỹ cho rằng Việt Nam là quốc gia phá giá tiền tệ, điều này không hề đúng. Hãy cùng tìm hiểu xem phá giá đồng tiền là gì? Tác động của phá giá tiền tệ đến nền kinh tế.
1. Phá giá đồng tiền là gì?
Phá giá đồng tiền là một hình thức chủ động can thiệp vào việc làm giảm giá trị của đồng tiền trong nước so với giá trị tiền tệ thế giới. Điều này làm cho tỷ giá hối đoái sẽ có chiều hướng tăng cao. Tạo sự thuận lợi cho xuất khẩu và lợi thế cho nền kinh tế.
Hình thức phá giá tiền tệ sẽ tạo nên điều kiện thuận lợi cho những hoạt động xuất khẩu trong nước, những dịch vụ quy đổi ngoại tệ. Khi phá giá đồng tiền quốc gia đó sẽ tạm thời hạn chế nhập khẩu và những hoạt động thanh toán có liên quan đến ngoại tệ. Điều này sẽ tác động đến cân bằng thanh toán quốc tế làm cho tỷ giá quy đổi bắt đầu tăng lên.
Điều này sẽ có tác động trực tiếp đến nền kinh tế khi nguồn vốn nước ngoài sẽ đổ vào thị trường Việt Nam, những dòng tiền của người Việt Nam tại nước ngoài cũng sẽ được đổ về nước. Hạn chế được nguồn vốn ở trong nước dịch chuyển ra nước ngoài khiến cho tỷ giá quy đổi trên danh nghĩa tăng cao.
2. Phá giá tiền tệ có những tác động đến kinh tế
Đầu tiên, nhà nước muốn phá giá nội tệ, cụ thể ngân hàng nhà nước sẽ bỏ ra một lượng tiền để thực hiện mua các đồng ngoại tệ. Đây chính là hình thức in thêm tiền vào nền kinh tế làm tăng nguồn tiền một cách mạnh mẽ. Theo đó cung tiền trong trường hợp này được tăng lên rất nhiều lần.
Điều thứ 2, khi phá giá đồng tiền, đồng thời giữ nguyên nhữ yếu tố khác trong nền kinh tế sẽ làm gia tăng tính cạnh tranh của những sản phẩm nội địa khi xuất khẩu. Tại đó, khẩu khẩu nội địa tăng cao đồng thời kìm hãm lại quá trình nhập khẩu, dẫn đến kết quả xuất khẩu ròng tăng từ đó hướng đến việc tổng cầu tăng tạo nên sự dịch chuyển của đường IS từ đó dẫn đến kết quả công ăn việc làm, thu nhập của người dân cũng tăng theo.
Nếu quan sát trên đường biểu diễn cung cầu IS và LM. Dưới tác động của việc phá giá đồng tiền khiến lượng tiền trong nền kinh tế tăng cao, LM lúc này sẽ có chiều hướng dịch sang phải. Xuất khẩu nội địa tăng cao khiến tổng cầu tăng làm cho IS sẽ có chiều hướng dịch sang bên phải. Từ đó làm sản lượng trong nước tăng.
3. Phá giá đồng tiền có vai trò gì?
Đây là biện pháp được những nước trên thế giới sử dụng nhằm để tạo nên sức mạnh cho hàng hóa cạnh tranh với những sản phẩm khác trên thế giới. Cách làm này hiệu quả và nhanh hơn rất nhiều so với việc để nền kinh tế tự diễn ra theo xu hướng suy thoái( Khả năng cạnh tranh kém hơn những nước khác sẽ làm cho cán cân xuất khẩu bị sụt giảm theo thời gian từ đó khiến giá trị hàng hóa bị giảm đi).
Ngoài ra, khi lạm phát được đưa xuống mức thấp làm cho khả năng cạnh tranh của hàng hóa trên thị trường trong nước và quốc tế tăng cao. Ngân hàng nhà nước thời điểm này thường xuyên sử dụng những chính sách phá giá đồng tiền để kéo dài cú sốc trên thị trường tạo nên sự cân bằng thương mại.
Phá giá đồng tiền sẽ giúp tác động tốt vào những hoạt động xuất khẩu và những mô hình kinh tế trên thị trường phát triển, trong đó có các dịch vụ liên quan đến việc thu lại ngoại tệ. Nhà nước sẽ hạn chế lại những hoạt động nhập khẩu và những mô hình kinh tế có liên quan đến quá trình chi ngoại tệ. Từ đó sẽ cải thiện theo chiều hướng tích cực đối với cán cân thanh toán. Từ đó nâng cao tỷ giá quy đổi những đồng ngoại tệ được tăng cao.
Với động thái này, những nguồn vốn trên thế giới đặc biệt là kiều hối sẽ đổ về Việt Nam. Hạn chế tối đa sự dịch chuyển ngược lại đối với nội tệ. Với mục đích chủ yếu đó làm gia tăng ngoại tệ trong thị trường khiến tỷ giá quy đổi trên danh nghĩa sẽ tăng.
Nếu xảy ra hiện tượng nội tệ trong nước có nhu cầu giảm đi. Theo đó ngân hàng sẽ có động thái mua lại nguồn nội tệ trong nước để có thể duy trì tỷ giá quy đổi cho đến khi số ngoại tệ dự trữ dần hết thì sẽ tiến hành phá giá tiền tệ trong nước.
Đây có thể coi là một hình thức trong việc in thêm tiền để đưa vào lưu thông trên thị trường bằng hình thức dùng nội tệ để thực hiện mua ngoại tệ. Từ đó ngân hàng nhà nước đã trực tiếp tác động đến lượng tiền lưu thông trong thị trường. Nguồn tiền cung cấp ra thị trường được tăng lên rất nhiều lần khiến giá trị đồng tiền bị giảm đi.
4. Các nước phá giá đồng tiền như thế nào?
Đây là hành động nhằm để cải thiện sức mạnh cho nền kinh tế cụ thể:
Những nước phá giá tiền tệ sẽ có ưu thế hơn khi xuất khẩu sang những nước khác. Khi giá trị của tiền tệ trong nước bị giảm đi, có nghĩa hàng hóa của nước đó có giá khá thấp so với mặt bằng chung của thế giới.
Khi đã phá giá tiền tệ, hầu hết các nước sẽ hạn chế nhập khẩu, việc hạn chế nhập khẩu thường bắt nguồn từ những đơn vị nhập khẩu trong nước. Vì giá hàng hóa lúc này khi nhập khẩu sẽ có giá cao hơn hàng nội địa rất nhiều.
Việc phá giá tiền tệ sẽ có tác động lớn đến du lịch trong nước khi ngoại tệ của những làn du lịch từ nước ngoài vào Việt Nam được quy đổi cao hơn từ đó gia tăng chi tiêu của du khách. Và ngược lại, nhà nước cũng sẽ hạn chế được những làn du lịch ngoài nước để nội địa có đủ cung tiền để đổi lấy ngoại tệ.
5. Phá giá tiền tệ tại Trung Quốc
Một ví dụ khá dễ hiểu đó là phá giá đồng tiền ở Trung Quốc khi xảy ra chiến tranh kinh tế. Theo đó, 1 đô la thông thường sẽ chỉ đổi được khoảng 6,8 đồng CNY. Tuy nhiên, khi tiền tệ bị phá giá 1 đồng đô la sẽ được quy đổi đến hơn 7 đồng.
Nếu bạn thực hiện mua thịt tại một số thị trường có giá rẻ như Việt Nam(Giả sử giá thịt tại Việt Nam lúc này rẻ hơn Trung Quốc). Tuy nhiên sau khi phá giá thì giá thịt tại Trung Quốc lại rẻ hơn Việt Nam. Vì thế bạn hoàn toàn có thể mua thịt tại Trung Quốc. Từ đó khiến thị trường thịt Trung Quốc hoạt động mạnh mẽ hơn khi nguồn cầu tăng vì hàng hóa của họ rẻ hơn rất nhiều so với những nước khác. Hang hóa được bán nhiều hơn khi cầu tăng sẽ cải thiện được tình trạng đình trệ của kinh tế. Từ đó tạo nên nhiều công việc cho một thị trường có tỉ lệ thất nghiệp cao.
Tuy nhiên, cách làm này từ xưa đến giờ không hề được thị trường, người dân ủng hộ. Bởi vì nó sẽ gián tiếp làm mức sống của cư dân bị giảm đi khi tiền có giá trị thấp so với quốc tế. Khiến nhu cầu về những hàng hóa nhập khẩu bị giảm đi rất nhiều hay những ai có nhu cầu đi du lịch quốc tế. Đồng thời cách làm này cũng sẽ dẫn đến tình trạng lạm phát tạo ra những món nợ lớn cho nền kinh tế khi phải thực hiện trả nợ bằng ngoại tệ.
6. Tổng kết
Phá giá đồng tiền có thể là một phương pháp cải thiện nền kinh tế tạm thời. Tuy nhiên, nó sẽ để lại khá nhiều những hậu quả về lạm phát trên thị trường, từ đó khiến mức sống của người dân bị giảm đi rất nhiều vì giá trị tiền tệ trong nước bị giảm.
