Hệ số car là gì? Công thức và vai trò của hệ số Car đối với ngành ngân hàng hiện nay ra sao? Mặc dù những câu hỏi này khá vĩ mô nhưng hiểu được chúng là bạn có thể hiểu được nguồn gốc của mọi sự chuyển biến của dòng tiền hiện nay. Cùng tìm hiểu với chúng tôi qua bài viết dưới đây nhé.
1. Hệ số car là gì?
Trong quá trình hoạt động, các ngân hàng cần phải duy trì một mức nợ ở ngưỡng đảm bảo để không gây ra những rủi ro liên quan đến vốn. Khi đó, người ta sẽ dùng hệ số đảm bảo an toàn vốn CAR với ý định hạn chế và cảnh báo viễn cảnh đó xảy ra.
2. Đặc điểm của hệ số car
Ngân hàng nhà nước ra quyết định dựa trên hệ số an toàn vốn. Rồi tiếp đến đưa ra những chỉ báo cho các tổ chức tài chính khác để họ biết cách ngăn chặn những khoản nợ quá sức thanh toán khi mà ngân hàng gặp phải các rủi ro không mong muốn.
Hệ số an toàn vốn lúc này sẽ mang đặc điểm là một chỉ báo có nhiều công dụng hữu ích phản ánh về khối lượng vốn mà các tổ chức tín dụng trong nước đang sở hữu so với tổng khối lượng mức chi tiêu tín dụng. Nếu như người ta phát hiện được hệ số này đang có dấu hiệu tăng ở một mức độ quá cao so với trung bình thì họ sẽ cảnh báo cho ngân hàng để họ biết cách điều chỉnh lại.
Hệ số car giúp các ngân hàng kiểm tra được một cách cực kỳ chính xác về các điều kiện dùng cho việc thanh toán nợ nần cũng như hạn chế gặp phải những rủi ro liên quan đến thị trường, tín dụng và ảnh hưởng từ các yếu tố khác nữa.
Ngoài ra, nguồn vốn của ngân hàng cũng được đảm bảo và giúp cho khách hàng cũng như những chủ nợ của nó được yên tâm khi gửi hoặc cho ngân hàng vay tiền của mình.
Hệ số an toàn vốn còn đào sâu vào những loại rủi ro nằm ở bên trong mà với những công cụ khác không thể nào thể hiện hết được. Nguyên nhân xuất phát bởi thị trường khá thất thường và không cố định ở một quy luật nào cả. Vì vậy có rất nhiều nguy cơ khác nhau có thể làm cho ngân hàng gặp tình thế nguy cấp hoặc phá sản, một khi ngân hàng phá sản thì cũng sẽ ảnh hưởng một phần đến nền kinh tế.
3. Công thức tính hệ số
Hệ số an toàn vốn được tính toán theo nhiều công thức khác nhau tùy vào từng đất nước. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể đưa ra được một công thức chung nhất cho việc tính toán này như sau:
Trước hết, chúng ta sẽ phải lọc và tổng hợp ra những nguồn vốn theo từng cấp độ khác nhau, trải dài từ cấp 1 đến cấp 3. Sau đó tiến hành cộng tất cả các nguồn vốn này lại với nhau. Kết quả ra được sẽ dùng để so sánh với những loại tài sản đang tiềm ẩn rủi ro. Như vậy thì chúng ta sẽ có kết quả hệ số car cần tìm.
Với công thức này, bạn sẽ thấy các hệ số vốn được phân ra từng cấp. Trong đó thì ở cấp 1, nguồn vốn đó sẽ được lấy trong các khoản vốn cổ đông, nói một cách khác thì nó được gọi là vốn nội tại của ngân hàng.
Đối với cấp độ 2, ta sẽ lấy nguồn vốn đó ở trong các khoản nợ ngắn hạn và các loại vốn nằm ở bên ngoài cộng lại. Đối với cấp độ 3, người ta sẽ tìm ra được bằng cách lấy các khoản vốn thu được ở cấp độ 2 và tiến hành cộng lại chúng với các loại vốn vay ở hình thức vay ngắn hạn.
Theo số liệu được ghi nhận chung thì khi cộng các khoản vốn này lại với nhau, yêu cầu nguồn vốn 1 và 2 phải đảm bảo đạt được thông số ít nhất là 8% so với tổng số lượng tài sản đang rơi vào một mức độ rủi ro.
Từ đó, ta cũng thu được mức 10.5% chính là hệ số car tiêu chuẩn mà ngân hàng phải để cho mức độ này được cân bằng và ở dưới mức độ đó. Tức là họ vẫn có thể sử dụng nguồn vốn ở dưới mức cho phép đó để thực hiện các công việc của mình nhưng làm sao cho nguồn vốn đó không được vượt mức đã được quy định.
Mọi người có thể xem qua một ví dụ đơn giản sau để hiểu thêm về cách tính này:
Ngân hàng X có những số liệu về vốn theo từng cấp như sau: Đối với vốn cấp 1 ngân hàng tính ra được là 5 triệu USD, đối với cấp 2 thì ngân hàng tính ra được là 2 triệu USD. Tổng khối lượng sản sản đang nằm trong độ nguy cấp và rủi ro mà ngân hàng X tính được là 20 triệu USD. Từ đó, chúng ta sẽ có thể tính được hệ số này dựa trên công thức tính như trên là 0,35.
Kết quả này cho thấy ngân hàng đang sử dụng một mức vốn vay đạt ở ngưỡng 0.35%. So với tỷ lệ tiêu chuẩn nêu trên thì ngân hàng X hiện vẫn nằm trong vùng an toàn và không có dấu hiệu của việc vượt quá sự chi trả.
4. Vai trò của hệ số
Hệ số car hỗ trợ cho sự giám sát của Ngân hàng nhà nước, từ đó các ngân hàng khác mới có thể đáp ứng được những khả năng sử dụng và trả nợ cho hợp lý.
Ngoài ra, hệ số này còn tạo lập được những cơ sở về tạo dựng niềm tin cho những đối tác của ngân hàng như khách vay, khách gửi hoặc là chủ nợ của họ. Ngân hàng có đang nằm trong mức độ vay đảm bảo thì khi đó, số tiền của đối tác mới được đảm bảo và kinh tế của đất nước cũng được vận hành ổn định hơn.
Một ngân hàng có đủ các điều kiện để chơi lớn, tức là tiến hành những khoản vay siêu to để đầu tư. Tuy nhiên, đôi khi họ không hề biết được các nguy cơ tiềm ẩn và việc chơi lớn đồng nghĩa với phá sản cũng nhanh. Chính vì vậy mà hệ số Car đóng một vai trò cấp thiết để ngăn chặn các tình huống xấu đó xảy ra trong tương lai.
5. Đánh giá về ưu nhược điểm của hệ số
5.1. Ưu điểm
Cũng như chúng tôi đã có phân tích, hệ số an toàn vốn thiết lập vùng đệm an toàn để ngân hàng có thể vay vốn theo ý muốn và sự cần thiết của chính mình và hoạt động đúng trong khoảng không gian đó. Từ đó, ngân hàng mới có thể tiếp tục được duy trì vốn về sau.
Ví dụ khi so sánh 2 ngân hàng với nhau có cùng một lượng cho vay tương đương nhau nhưng ngân hàng này cho vay ở ngành nghề đầu tư ít rủi ro trong khi ngân hàng kia lại cho vay ở ngành nghề có tính chất rủi ro cao. Do đó, tất yếu khoản vốn vay được phân chia cho danh mục ở mức rủi ro cao sẽ cao hơn.
Ngoài ra, hệ số Car còn giúp cho các nhà đầu tư biết được một ngân hàng tồn tại hay không tồn tại rủi ro để biết cách tiến hành quyết định đầu tư hợp lý.
5.2. Nhược điểm
Tuy nhiên, chỉ báo này cũng có nhược điểm và không hoàn toàn đảm bảo 100%. Chỉ báo này có một yếu điểm là nó không thể bằng một cách nào để lường trước được tất cả những tổn thất có thể gây ra sự hao tổn về vốn của ngân hàng.
Vì vậy mà chúng ta thường kết hợp chỉ số an toàn này với những chỉ báo khác để có thể đánh giá được hết những gì đã, sẽ xảy ra. Từ đó mới có thể tìm được cách khắc phục và giải pháp tối ưu nhất.
6. Lời kết
Bài viết trên đây đã tổng hợp về hệ số car là gì cũng như đặc điểm, vai trò và công thức tính hệ số car. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp cho các bạn hiểu rõ hơn và không bị quá tải bởi những kiến thức vĩ mô này.
