Khi nhắc đến kinh tế, kinh doanh, doanh nghiệp, đầu tư, tài chính,….. có một thuật ngữ được sử dụng đi sử dụng lại khá nhiều lần đó chính là giá trị. Nghe có vẻ quen thuộc tuy nhiên lại có rất nhiều người nhầm khái niệm này với định giá trong một doanh nghiệp. Bài viết sẽ cung cấp thông tin chi tiết về định nghĩa của value cũng như các thông tin liên quan khác.
1. Giá trị là gì?
Giá trị hay dịch sang tiếng Anh là Value, đây là khái niệm để chỉ giá trị trao đổi hay kinh tế của một món hàng hóa. Các nhà kinh tế như Adam Smith hay Ricardo trước đây đã nói rằng value trao đổi của tài sản tính thông qua việc cần bao nhiêu lượng lao động cho nó.
Như vậy, những nhà kinh tế học cổ điển quan niệm rằng khi chi phí lâu dài tăng lên thì có nghĩa là mức phí trả cho những yếu tố sản xuất hình thành nên value sản phẩm.
Những năm tháng về sau, các nhà kinh tế như Marshall và William Jevons lại quan niệm những lợi ích của một tài sản với người sử dụng cũng phải tính vào. Ngày nay, những nhà kinh tế quan niệm những khía cạnh cung cầu đều có một vị trí chủ chốt trong quá trình tìm ra value một tài sản.
2. Quy luật giá trị
Phải chú ý rằng, các giá trị tiềm năng của những hàng hóa từ tự nhiên suy cho cùng thì cũng chính là tiềm năng cộng cho sức lao động. Bỏ qua những yếu tố may rủi, các sản phẩm thiên nhiên như vàng, đá quý, khoán sản,… đều có dính đến lao động. Người ta bỏ ra nhiều công sức để khai thác các quặng hay phổi nhằm tạo ra hàng hóa có value.
Như vậy thì giá trị của tài sản trước hết là do sức lao động tạo ra, bắt nguồn từ sức lao động, còn các value tiềm năng phản ánh qua tính chất và sự hữu dụng của vật chất. Cả hai yếu tố này đều có dính đến quan niệm của K.Mã, do đó theo ông thì tất cả các giá trị đều liên kết và bắt nguồn từ lao động.
3. Phân biệt giá trị và định giá của một doanh nghiệp
Hai định nghĩa giá trị doanh nghiệp (value) và định giá doanh nghiệp (valuation) hay được dùng để biến đổi cho nhau, tuy nhiên với những nhà đầu tư, value của một doanh nghiệp là con số, còn sự định giá được phản ánh qua bội số của doanh thu, EBIT, dòng tiền hay các chỉ số hoạt động còn lại.
Ở mảng tài chính, value một doanh nghiệp hay được lấy thông qua đánh giá dòng tiền chiết khấu (DFC), một mô hình chủ yếu chiết khấu dòng tiền tự do của công ty đến thời điểm hiện tại. Dẫn đến kết quả là value nội tại, con số này có thể lên đến hàng trăm ngàn cho đến hàng tỉ. Value trên mỗi cổ phiếu doanh nghiệp sau đó có khả năng được tính thông qua chia value này cho số cổ phiếu hiện hành.
Phép nhân được áp dụng để cân đo đong đếm định giá giữa những nhóm doanh nghiệp ngang nhau. Một trader không thể đưa ra sự lựa chọn đầu tư đúng đắn khi mà value doanh nghiệp A là 3 tỷ Đô la và doanh nghiệp B là 9 tỷ Đô la. Đưa có sự lựa chọn đúng đắn, trader cần tính định giá doanh nghiệp A là 15 nhân cho ÉP và doanh nghiệp B là 18 nhân cho ÉP, 15 và 18 ở đây là mức giá đầu tư khi đó của cổ phiếu doanh nghiệp A và B.
4. Khái niệm giá trị của hàng hoá
Giá trị của hàng hóa là một đặc tính của sản phẩm, đây là mức phí bảo động của bên sản xuất để làm ra sản phẩm và đúc kết nó vào trong món hàng.
Để nám được điều này, bạn cần đi từ sự trao đổi và value trao đổi.
Value trao đổi là một mối tương quan về số lượng, là tỷ lệ mà một value sử dụng loại tài sản này được đổi với một value sử dụng còn lại. lấy ví dụ như 2m vải có thể mang về 8kg gạo. Vì sao gạo và vải lại trao đổi với nhau theo một tỷ lệ như vậy, cần có một cơ sở chung, đây chưa là value sử dụng của chúng do cả 2 đều có giá trị sử dụng không giống nhau, điểm chung là cả 2 đều là hàng hóa từ lao động. sức lao động bỏ ra trong hàng hóa nên đó là cơ sở value của 2 món hàng này.
Đây là định nghĩa được đưa ra ở những giáo trình về kinh tế, chính trị. Nếu xét đây trên quan niệm của trường phái hiệu dụng biên thì vẫn có được một tỷ lệ đúng. Theo đó thì đối tượng chung của nhu cầu tồn tại ở các đối tượng người không giống nhau vẫn đúng cho cơ sở trao đổi.
5. Phân biệt giá trị và một vài khái niệm
K.Marx quan niệm rằng sức lao động đem đến value sử dụng và value tiềm năng. Khi bước vào tiến hành trao đổi value sử dụng nới rộng ra phần value tiềm năng và hình thành value trao đổi. Điều này có thể xem là value trao đổi vẫn chỉ là value sử dụng xét trong phạm vi xã hội, khi đó có những sự sản xuất và trao đổi sản phẩm. Value được thể hiện thông qua tiền khi mà sử dụng những thể chế về tiền, đây xem là giá cả.
Bắt nguồn từ đó là suy nghĩ về quy luật value hay là “ giá cả di chuyển quanh value”. Có thể nói lên rằng sự chênh nhau giữa giá trị và giá cả đó là phần value tiềm năng. Vậy thì định nghĩa của value không chỉ gói gọn trong giới hạn trao đổi do value tiềm năng chưa nằm trong mối quan hệ trao đổi, tức là không thể chia ra được mức ranh giới giữa các value trong nền kinh tế.
6. Định lượng value
Định lượng giá trị là một câu chuyện nhận sự quan tâm từ nhiều nhà nghiên cứu kinh tế. Các nhà kinh tế học cổ điển như K.Marx quan niệm rằng bản chất chung của value bắt nguồn từ lao động. Value lao động đo lường thông qua thời gian. Value của sản phẩm là lượng lao động cần để tạo ra món hàng này. Mặc dù vậy, quan điểm đó chưa lý giải được value của các tài nguyên, khía cạnh không dính đến lao động.
Trường phái hiệu dụng biên quan niệm là cơ sở giá trị của các hàng hóa là tính năng sử dụng và sự hiếm có. Tính năng sử dụng với mỗi cá nhân sẽ khác với những thời gian hay hoàn cảnh không giống nhau. Dựa trên lý thuyết cận biên trong toán học được đưa ra vào cuối thế kỷ 19, các nhà nghiên theo trường phái này đã lý giải cho bắt nguồn của value hàng hóa. Nhưng giả thuyết này cũng chịu phải sự phê bình khi bỏ sót vai trò của lao động để tạo ra value.
7. Giá trị hợp lý là gì
Giá trị hợp lý là điểm để có thể tính được mức giá thể hiện được giá kỳ vọng của thị trường ở hiện tại và sau này với một loại hàng hóa hay khoản nợ cần thanh toán. Vì vậy, trong mối tương quan với những cơ sở định giá còn lại để thay đổi, giá trị hợp lý được xem là điểm để xác định giá hỗ trợ cho những thông tin tài chính nói lên tối ưu nhất dòng tiền sắp tới của những đơn và và về tính thanh khoản cũng như sự linh hoạt tài chính của doanh nghiệp. Có thể nói rằng việc sử dụng value hợp lý sẽ làm điểm để tìm ra giá nhằm đáp ứng tố những mục tiêu đưa ra thông tin tài chính mà những báo cáo tài chính đề cập.
Lời kết
Và đó là những thông tin về giá trị là gì mà bạn đã tiếp xúc rất nhiều lần nhưng có thể chưa hiểu rõ về nó. Đây là một khái niệm khá trừu tượng và vẫn còn có khá nhiều sự nhầm lẫn với định giá hay các quy luật của nó. Đây là thuật ngữ rất quan trọng với một nền kinh tế mà bạn nên tìm hiểu kỹ.
