Bạn đã bao giờ nghe đến khái niệm hạch toán kinh tế là gì, hạch toán tăng vốn điều lệ cũng như hạch toán là gì chưa? Nếu là dân kinh tế chắc hẳn khái niệm này không còn xa lạ gì, tuy nhiên nếu như bạn vẫn chưa rõ về những khái niệm này thì bài viết dưới đây sẽ hỗ trợ bạn hiểu được những vướng mắc đó.
1. Hạch toán kinh tế là gì?
Đây được xem là hoạt động thống kê và tính toán các số liệu liên quan đến kết quả doanh thu. Hạch toán kinh tế được xếp vào giai đoạn cuối cùng sau khi doanh nghiệp đã đi vào thực hiện các dự án và thu về được lợi nhuận.
2. Tìm hiểu về công cụ hạch toán
Để hiểu rõ hơn về khái niệm hạch toán kinh tế thì chúng ta cũng cần hiểu trước hết về hạch toán – một phạm trù rộng hơn của hạch toán kinh tế. Tất cả các hoạt động thường nhật cũng yêu cầu chúng ta thiết kế một lịch trình cụ thể để có thể quản lý được khối lượng công việc của mình theo đúng tiến độ đã định. Đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế, nơi yêu cầu khối lượng hoạt động và độ tính toán mang tính chính xác cao thì lại càng quan tâm đến vấn đề này.
Khi đó, người ta sẽ sử dụng công cụ hạch toán để có thể cùng một lúc thực hiện chuỗi các hành vi quan sát thông tin, đo lường hiệu suất và tìm kiếm các công thức có liên quan để tính toán ra kết quả cuối cùng. Nói một cách khác, hạch toán chính là một quá trình khởi nguồn từ việc tổng hợp dữ liệu và tìm ra kết luận cuối cùng cho hoạt động tìm kiếm đó.
3. Phân loại hạch toán kinh tế
3.1. Hạch toán nghiệp vụ
Nghiệp vụ trong cụm hạch toán nghiệp vụ chuyên về các phương pháp vận hành cũng như chủ yếu đề cập đến khía cạnh kinh tế trong tiến trình kinh doanh như: Nguồn cung nguyên vật liệu, vận hành quá trình chế biến, quy trình đóng gói hàng hóa và phân phối sản phẩm và độ lưu thông của sản phẩm đó trên thực tế.
Hoạt động dựa trên những nghiệp vụ này, hạch toán nghiệp vụ ra đời như một thước đo phản ánh lại những điều đã và đang xảy ra trong suốt quá trình thực hiện các nghiệp vụ đó. Kết quả của hạch toán nghiệp vụ là số liệu rõ ràng nhất để chủ doanh nghiệp nhận biết về tiến trình kinh doanh đang diễn biến ra sao để dựa vào đó mà tiến hành các chỉnh lý lại cho phù hợp.
Đặc trưng của loại hạch toán này không yêu cầu tất cả các giai đoạn đều phải đáp ứng theo quy chuẩn chung mà nó chia ra thành từng giai đoạn và từng chính chất công việc. Mỗi giai đoạn sẽ thu về được một kết quả khác nhau.
Trong hạch toán nghiệp vụ thì chủ doanh nghiệp sẽ luân phiên sử dụng các công cụ đo lường về tiền, hiện vật hoặc những thành quả trong lao động để có thể đưa ra kết quả của hạch toán nghiệp vụ một cách chính xác nhất.
3.2. Hạch toán thống kê
Đúng như tên gọi của nó, hạch toán thống kê mang tính chất khá vĩ mô và nó được xem là một vấn đề thuộc về khoa học để nghiên cứu toàn diện, tổng thể. Thay vì nghiên cứu và quan sát những vấn đề trực diện như hạch toán nghiệp vụ thì hạch toán thống kê lại đánh giá bản chất của “lượng”-”chất” trong vòng tương quan với nhau, tức là đánh giá trên một không gian và thời gian tương đương nhau.
Hạch toán thống kê cho chúng ta hiểu được quy luật mà 2 phạm trù đó đang diễn ra và trong tương lai nó sẽ phát triển theo hướng nào và phát triển như thế nào.
Hạch toán thống kê chủ yếu nhắm đến các khía cạnh về năng suất lao động, sản lượng thu hoạch cũng như tổng thu nhập của công nhân viên trong khi hoạt động. Chính vì kết quả mang tính phổ quát mà hạch toán thống kê có tính chất bất biến và không đáp ứng được những yêu cầu về độ nhạy và độ thường xuyên.
Công cụ bổ trợ được sử dụng chủ yếu trong phương pháp này sẽ gồm các bước điều tra, phân phối và phân tích các chỉ số liên quan đến thống kê. Đây chính là những thước đo chính xác nhất để tạo nên kết quả phân tích cuối cùng.
3.3. Hạch toán tăng vốn điều lệ
Trong viễn cảnh khi doanh nghiệp thay đổi vốn điều lệ theo hướng tăng nguồn vốn điều lệ lên một mức cao hơn thì khi đó doanh nghiệp sẽ phải thực hiện việc kê vốn sao cho đúng và đủ như khi doanh nghiệp đã cam kết lúc đầu. Hạch toán tăng vốn điều lệ xảy ra khi công ty xuất hiện thêm một nguồn vốn mới do một thành viên hoặc một cổ đông góp vào khiến cho khối lượng vốn ban đầu tăng lên.
Tuy nhiên hiện nay, có nhiều công ty tiến hành kê khai vốn điều lệ quá cao nhưng trong thời hạn cam kết vẫn không đáp ứng đủ số vốn đó thì cần phải hạch toán số vốn đã kê khai quá cao (vốn ảo).
3.4. Hạch toán kế toán
Cũng tương tự như hạch toán thống kê, hạch toán kế toán cũng được công nhận là một lĩnh vực khoa học để đánh giá về quá trình sử dụng cũng như những biến đổi trong quá trình sử dụng tài sản để đưa ra các kết luận thiên về cách thức nhận định về lộ trình kinh doanh của doanh nghiệp.
Vì tài sản có vai trò là nhân lực chủ yếu của loại hình hạch toán này nên nó chỉ xoay quanh những tác nhân có sức ảnh hưởng như nguồn gốc, quá trình phát triển trong từng phân ban một. Hạch toán kế toán cũng là một dạng tổng hợp theo hướng toàn diện và đều đặn về tình hình của tài sản trong thời điểm hiện tại. Đôi khi nó còn đánh giá cả những quá trình mang tính chất quá khứ để rút ra được những kinh nghiệm cho thực tế và dự liệu những phương án kinh doanh sau này.
Vì lẽ đó mà tiền tệ được xem là loại đơn vị chính dùng cho dạng hạch toán này. Tiền tệ được thể hiện cụ thể trong các ghi chép ở phòng kế toán. Nhờ vào những số liệu mang tính chất tường minh mà người quản lý có thể dễ dàng tổng hợp cũng như đánh giá về quy trình hạch toán của công ty đó.
Hạch toán kinh tế được chứng minh nhờ vào việc sử dụng chứng từ để đảm bảo được độ chính xác cũng như mang lại sức thuyết phục hơn khi đánh giá bởi đây là những minh chứng cụ thể và tường minh nhất thể hiện được vấn đề này.
4. Ý nghĩa của hạch toán kinh tế
Như vậy thì chắc các bạn cũng đã hiểu được hạch toán và hạch toán kinh tế là gì thông qua những chia sẻ phía trên. Một điểm quan trọng mà mọi người cũng cần phải biết đó là ý nghĩa của hạch toán kinh tế như thế nào đối với một doanh nghiệp.
Hạch toán kinh tế rõ ràng là một giai đoạn quan trọng để doanh nghiệp xem xét và thẩm định lại quá trình vận hành của mình để từ đó có những hướng đi cho phù hợp. Nhờ vào hạch toán kinh tế, doanh nghiệp có thể biết được trong quý/năm vừa rồi mình có lãi hay không khi so sánh tỷ lệ giữa doanh thu và chi phí. Trường hợp nếu như họ tính được tỷ lệ dương thì chứng tỏ việc kinh doanh có lãi, nếu kết quả cho ra tỷ lệ âm thì chứng tỏ việc kinh doanh bị lỗ.
5. Lời kết
Như vậy, bài viết trên đã tổng hợp chi tiết cho bạn đọc về hạch toán kinh tế là gì, hạch toán là gì cũng như hạch toán tăng vốn điều lệ. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp cho các bạn nhận định đúng hơn về quá trình hạch toán cũng như sử dụng chúng sao cho phù hợp với mục đích của mình.
