Dân gian ta có câu “cái gì cũng có giá của nó”, và lãi suất chính là cái giá phải trả cho việc vay mượn. Mỗi loại tài sản khác nhau khi đặt vào hệ quy chiếu lãi suất sẽ có mức giá khác nhau. Vậy bạn có biết tại sao cùng là lãi vay mà chúng lại có sự khác biệt đến vậy?
1. Lãi suất là gì?
Lãi suất là giá bạn phải trả để vay tiền. Khi một người cho vay cung cấp một khoản vay, họ kiếm lợi nhuận từ khoản lãi được trả trên số tiền cho vay ban đầu. Lãi vay ảnh hưởng đến số tiền thực mà bạn phải trả cho các loại tài sản khác nhau.
Mức lãi suất được xác định như thế nào phụ thuộc vào hình thức cho vay. Lãi vay đóng một vai trò trung tâm trong đời sống tài chính của chúng ta, nhưng đôi khi thật khó hiểu khi phân loại chúng ra. Bạn có thể trả lãi vay 3,5% cho khoản vay mua ô tô, 4,5% cho khoản vay mua nhà, 13% trên thẻ tín dụng nhưng chỉ kiếm được 0,5% trong khoản tiết kiệm.
2. Lãi suất hoạt động như thế nào?
Lãi suất ảnh hưởng đến giá tổng thể bạn phải trả sau khi khoản vay của bạn được trả hết. Ví dụ, nếu bạn vay 100 đô la với lãi vay 5%, bạn sẽ trả lại 105 đô la cho người cho vay mà bạn đã vay. Người cho vay sẽ kiếm được 5 đô la lợi nhuận.
Có một số kiểu quan tâm mà bạn có thể gặp phải trong suốt cuộc đời của mình. Mỗi khoản vay đều có lãi vay riêng sẽ xác định số tiền thực sự mà bạn nợ. Trước khi vay, hãy chắc chắn rằng bạn hiểu chính xác lãi vay sẽ ảnh hưởng như thế nào đến số tiền bạn nợ vào cuối ngày.
Mỗi hình thức cho vay đều có số tiền lãi trung bình của riêng nó. Tỷ lệ được tính dựa trên một số yếu tố, bao gồm:
- Số tiền gốc
- Thời hạn cho vay
- Lịch trả nợ
- Số tiền thanh toán hàng tháng
- Các yếu tố thị trường
- Độ tín nhiệm của người vay tiền
Vì không có hai khoản vay nào giống nhau, nên có thể khó xác định đâu là lãi vay tốt. Thẻ tín dụng, khoản vay mua ô tô, khoản vay cá nhân và thế chấp của bạn đều có các yếu tố duy nhất được sử dụng để xác định lãi vay của bạn.
3. APR là gì?
Tỷ lệ lãi suất Hàng năm, hoặc APR, là một tỷ lệ khác mà bạn có thể gặp phải khi vay tiền cá nhân, khoản vay thế chấp, khoản vay mua ô tô hoặc thẻ tín dụng. Tỷ lệ này là số tiền lãi bạn sẽ trả trong suốt một năm, bao gồm bất kỳ khoản phí bổ sung nào mà quá trình vay của bạn có thể phải chịu.
APR thường sẽ cao hơn 0,5% so với lãi vay. Nếu APR cao hơn, dự kiến sẽ có nhiều phí hơn.
Nhiều người đi vay so sánh APR khi quyết định giữa các lựa chọn khoản vay khác nhau. Các tỷ lệ này là công cụ đàm phán có giá trị – không có gì lạ khi tham khảo tỷ giá của một bên cho vay cạnh tranh để đảm bảo tỷ giá tốt nhất hiện có.
4. Các loại lãi suất thường gặp:
4.1. Lãi suất thế chấp:
Vay thế chấp là khoản vay lớn nhất mà hầu hết người tiêu dùng từng có, vì vậy điều quan trọng là phải xem xét tất cả các khía cạnh của việc mua nhà. Lãi vay mà người cho vay cầm cố tính trên số tiền họ cho người mua nhà vay dựa trên tín dụng của người mua và xu hướng kinh tế tổng thể trong nước.
Trong hơn 40 năm qua, lãi cho vay cầm cố trung bình, hay lãi cho một khoản vay cầm cố đã dao động trong khoảng 7-12%. Mặc dù mua nhà là một ví dụ tuyệt vời về mục tiêu tài chính, nhưng trước khi vay thế chấp, điều quan trọng là bạn phải nghiên cứu để xác định xem bây giờ có phải là thời điểm để mua hay không.
Nếu bạn muốn tìm khoản vay tốt nhất, hãy xem kỹ báo giá của từng bên cho vay. Hãy chắc chắn xem xét:
- Lãi vay
- Chi phí
- Phí quản lý
- Phí môi giới
4.2. Lãi suất thẻ tín dụng:
Không giống như các khoản cho vay mua ô tô và mua nhà, các ngân hàng và người cho vay không có tài sản thế chấp để thu trong trường hợp người vay không trả được nợ hoặc ngừng thanh toán trên thẻ tín dụng của họ. Do đó, thẻ tín dụng sẽ có lãi vaycao hơn so với các loại cho vay khác để bù đắp tổn thất tổng thể. Lãi vay thẻ tín dụng trung bình nằm trong khoảng 25-40%.
Số dư thẻ tín dụng có hạn. Nếu bạn xử lý chúng một cách chính xác, bạn có thể tránh phải trả số tiền lãi đáng kể. Thẻ tín dụng là một công cụ tuyệt vời nếu bạn biết cách quản lý chúng, nhưng bạn không muốn kết thúc với quá nhiều thẻ tín dụng mà bạn không thể quản lý số dư.
4.3. Lãi suất vay mua xe:
Khi bạn đăng ký vay mua ô tô, chiếc ô tô được dùng để thế chấp. Hầu hết các công ty cho vay sẽ yêu cầu bạn phải có bảo hiểm ô tô để bảo vệ tài sản thế chấp trong khi khoản vay đang được hoàn trả. Nếu bạn bỏ lỡ bất kỳ khoản thanh toán nào, ngân hàng có thể thu hồi chiếc xe để trang trải các chi phí của khoản vay.
Bởi vì quy trình mua lại một chiếc ô tô khá đơn giản và người cho vay không phải trả nhiều phí, nên người vay có thể mong đợi lãi suất vay mua ô tô thấp hơn. Các khoản cho vay mua ô tô thường có lãi vay trong khoảng 6.8%.
4.4. Lãi suất tiết kiệm:
Thông thường, tài khoản tiết kiệm được xem là đối lập của một khoản vay hơn là đi vay tiền, bạn đang cung cấp tiền cho ngân hàng để cho người khác vay. Như một động cơ để giữ tiền tiết kiệm của bạn với ngân hàng, bạn thường sẽ được cung cấp lãi suất cho khoản tiết kiệm của mình.
Bởi vì ngân hàng sẽ trả tiền cho bạn thay vì kiếm tiền từ lãi suất của bạn, tỷ lệ sẽ nhỏ hơn đáng kể. Lãi suất trung bình hàng năm dao động trong khoảng 6%.
Tài khoản tiết kiệm cũng có một số quy định. Bạn có thể có các giới hạn về cách bạn sử dụng tài khoản, chẳng hạn như số dư tối thiểu. Các tài khoản có ít giới hạn hơn có thể trả lãi suất thấp hơn.
Tài khoản tiết kiệm là tốt nhất cho các quỹ khẩn cấp.
4.5. Lãi suất cho các khoản vay ngắn hạn:
Bạn có thể đã nghe nói về các khoản vay ngắn hạn và lãi suất cao bất hợp lý của chúng. Nhưng làm thế nào những khoản vay này có thể có lãi vay cao như vậy?
Khoản vay ngắn hạn là một khoản vay nhỏ, ngắn hạn được sử dụng khi cần tiền ngay lập tức. Người đi vay phải trả khoản vay theo thời gian ngắn mà 2 bên thỏa thuận. Để khuyến khích việc hoàn trả nhanh chóng, những người cho vay thường sẽ sử dụng lãi vaycực cao làm phí dịch vụ. Hình thức này xuất hiện khá nhiều trong phim và trong cuộc sống. Những ai không đủ điều kiện để vay ngân hàng (ví dụ không có bảng lương, bị dính nợ xấu, không có tài sản thế chấp) thường tìm đến hình thức vay nợ này.
Tại Việt Nam, những khoản vay không rõ nguồn gốc và cho vay ngắn hạn thường được cho vay bởi những nhóm đầu gấu. Những khoản nợ này có lãi suất cao đến không tưởng. Việc không trả nổi nợ diễn ra rất thường xuyên và họ sẽ bị đầu gấu đến tính sổ. Chính vì vậy, bạn cần lưu ý tránh xa các bên cho vay chợ đen và tránh nợ xấu để đủ điều kiện đi vay ngân hàng.
